Rozpoczęcie leczenia insuliną jest doniosłą decyzją, zarówno dla osoby z cukrzycą, jej rodziny, jak i dla lekarza. Osoby leczone insuliną uznają insulinoterapię za wyzwolenie od zagrożenia dla życia i zdrowia, za początek nowego - zależnego od insuliny, ale jednak zwycięskiego w stosunku do choroby - życia.

Optymalne leczenie insuliną wymaga edukacji, wprowadzenia metody codziennej samokontroli, zmian w trybie życia, sposobie odżywiania, pracy, rekreacji oraz w taktyce opieki diabetologicznej i rodzinnej. Wiąże się ono także z pewnymi obciążeniami ekonomicznymi. Dobrze prowadzone, intensywne leczenie cukrzycy daje możliwość uzyskania dobrej kondycji i długiego, satysfakcjonującego życia.

Leczenie insuliną odznacza się szczególnymi cechami:

- ratuje życie i umożliwia uzyskanie poprawy zdrowia;

- musi być nieustannie dostosowywane do zmiennych potrzeb chorego;

nie powinno wywoływać działań niepożądanych.

Zależnie od typu cukrzycy insulinoterapia spełnia dwa podstawowe zadania:

1) Jest jedynym sposobem wyrównania bezwzględnego niedoboru insuliny, który powoduje cukrzycę typu 1, oraz niedoboru insuliny u osób z cukrzycą wtórną powstającą w następstwie różnych chorób trzustki, np. przewlekłego zapalenia, któremu towarzyszy uszkodzenie wysp trzustkowych i komórek beta, lub też chirurgicznego usunięcia tego narządu.

2) Jest sposobem wyrównania względnego niedoboru insuliny i przezwyciężania zmniejszenia wrażliwości komórek organizmu na insulinę (insulinooporność) u osób z cukrzycą, a w późnych okresach choroby już bezwzględnego niedoboru insuliny. Dotyczy to szczególnie osób z cukrzycą typu 2, u których doustne leki przeciwcukrzycowe nie umożliwiają osiągnięcia takich celów wyrównania cukrzycy, które stwarzają szansę zapobiegania powikłaniom cukrzycy.

Do osiągnięcia tego celu konieczne jest zrewidowanie dotychczasowych zasad i metod leczenia hipoglikemizującego, z pełniejszym wykorzystaniem postępu badań patofizjologicznych, klinicznych i technicznych. Cel ten można osiągnąć, stosując nowe modele insulinoterapii u osób z cukrzycą typu 2. Należy np. wykorzystać szansę, jaką daje wcześniejsze stosowanie insulinoterapii we wszystkich jej formach.

Preparaty insuliny można oceniać na podstawie kilku ich zasadniczych cech, takich jak ich czystość chemiczna, brak antygenowości, dynamika i bezpieczeństwo działania.

Wyróżnia się kilka modeli insulinoterapii: konwencjonalny, półintensywny i intensywny, a także model stosowany w stanach naglących oraz w leczeniu pompami insulinowymi.

Również wskazania do stosowania insuliny ulegają ciągłym modyfikacjom wraz z rozwojem badań dotyczących celów leczenia hipoglikemizującego i techniki insulinoterapii. Zmiany w tym zakresie są zauważalne w odniesieniu do wszystkich postaci cukrzycy, w tym także cukrzycy typu 2.