Keywords: hiperglikemia, leczenie, powikłania, neuropatia
Pojęciem neuropatii określa się występowanie wielu różnych zespołów klinicznych, takich jak: uszkodzenie mózgu, nerwów obwodowych, układu autonomicznego, powstałych w wyniku procesów zwyrodnieniowych zależnych od mikroangiopatii (niedokrwienie, zawały i mikrozawały w obrębie tkanki nerwowej) lub też od zaburzeń metabolizmu tkanki nerwowej. Niedokrwienny zawał mózgu (np. udar w wyniku zakrzepu) występuje u chorych na długotrwałą cukrzycę 2-3 razy częściej niż w ogólnej populacji. Umieralność z powodu udaru mózgu jest w subpopulacji chorych na cukrzycę 3-4 razy wyższa niż w populacji ogólnej.
Hiperglikemia może powodować zwiększenie biosyntezy sorbitolu (wieloalkohol) w obrębie neurocytów - jego powstawanie z glukozy nasila się z powodu zahamowania torów prawidłowego metabolizmu glukozy. W niewyrównanej cukrzycy upośledzona zostaje również biosynteza mioinozytolu w nerwach. Zmiany te powodują przenikanie wody do neurocytów i ich wypustek, upośledzając ich czynność oraz powodując zwyrodnienie, będące przyczyną polineuropatii obwodowej i neuropatii układu autonomicznego.
Polineuropatia obwodowa charakteryzuje się zaburzeniami czucia, przejawiającymi się pieczeniem i paleniem skóry (parestezja), nieprawidłowym odbiorem dotyku (dyzestezja), bólami (hiperalgezja, występująca zwłaszcza nocą) oraz występowaniem obszarów zaniku czucia, układających się w obrębie stóp i dłoni w postaci „skarpetki” lub „rękawiczki”. Zespół ten występuje u znacznej liczby chorych.
Neuropatii cukrzycowej można zapobiec poprzez dobrą kontrolę glikemii.
Uszkodzenie zwojów nerwowych często dotyczy układu autonomicznego i wywołuje objawy neuropatii trzewnej. Należą do nich: niereagująca na próbę Valsalvy tachykardia, niedociśnienie ortostatyczne, impotencja, gastropareza, biegunki nocne, niewydolność obkurczania się pęcherza moczowego, powstawanie stawów typu Charcota i inne.
Przypadki neuropatii należy konsultować z neurologiem. Polega ono na dążeniu do lepszego wyrównania cukrzycy, podawaniu leków zmniejszających dolegliwości, rehabilitacji oraz podawaniu leków, które mogą mieć znaczenie patogenetyczne, takich jak tiamina i kwas tiooktowy.